Mancielito S. Tacadena
Alas siete iti agsapa iti aldaw ti Sabado, saanen a makaidna ni Jose “Antokoy” Madriaga Jr., bayat ti kaaddana iti kusinada. Iggemna ti nasuratannan a certificate of candidacy a para iti kinakapitan ti barangayda nga Aspirante. Natalna koman ti riknana ta maudin nga aldaw ti panagipila iti kandidatura idi malem kalman ken nakapagdisisionen a saan a kumandidato ket iyurayna laengen ti panagretirona a kas kaminero, dua pay a tawen manipud ita ngem nasukit manen ti susukitanna a tumaray idi iyanunsio ti COMELEC idi sardam kalman nga extended itoy nga agmalem ti panangipila. Nakapamitlon a nanglikus iti lamisaanda idi pagtimkan ni Nana Leona, ti inana nga agtawenen iti otsenta.
“Apayen, ania ti kuaemon sika, Antokoy? Kaslaka met la di makaanaken a pusa dita!” Imbikag ti inana, a nakakigtotan ni Antokoy.
“Ania ken ni inangen aya, mangigkigtotkayo ketdin! Dandani pay naibbatakon ‘toy baso ti kapek!” Inyingarna.
“Hoy, sika Antokoy, no dayta manen panangipilam iti kandidaturam ti pampanunotem, lipatemon, loko! Saanmo nga abaken ni ABC President a kas kapitan. Laglagipem nga isu ti LM ditoy ilitayo a Cabungawan,” inyarikakkak ti baket.
“Ania man nga LM a sawsawemon aya, Inang? Apay ketdin a diak abaken? Laglagipem inang, a sikat ni Antokoy,” insungbat ti agas-aspirar nga agkapitan.
“LM, loko, Little Mayor! Apay, saanmo nga ammo nga isu ti kaasitgan nga alipores ni Apo Mayor? Pasubliem man ta simbeng ti panunotmo, barok, dandanikan umabot a senior citizen dika pay la agnakem,” kinuna manen ni Baket Leona.
“Ania ket ni inangen, aya, awan la ti panagtalekmon ‘ya, kadaytoy Unico Hijo-yo?” insungbat ni Antokoy, sana immuestra ti signature pogi pose-na, a damona nga inusar idi agtawen iti pito a panangabakna kas Little Pogi of Cabungawan.
“Ay, makaammoka ngem saankanto nga agrungaab no awan pay kagudua iti mabotosmo iti botos ni Kapitan. Anusamto metten ‘toy kakaisuna a botosko a, ta kapilitan nga ibotoskan, loko!” Kinuna manen ti baket ket pinanawannan ni Antokoy, usarna ti sarukodna nga inwaras idi ti agdama a kapitan. Nagtanabutob idi makaadayo bassit ket kunana, “Dika pay nakaasawa, loko, makapagkapitanka ketdin?”
Agalas singkon iti malem idi makaruar ni Antokoy iti opisina ti COMELEC. Intarusnan a sinakayan ti karagkarag, naungor nga agipugso iti napuskol nga asuk a motorsiklona ket nagtarusen iti pagpaprintaan iti tarpaulin tapno ipaaramidnan ti posterna, a planona nga isab-it iti aladda. Amanonto a malpasda inton lawasna a rugi ti kampania. Nagawiden daytoy idi nalpas a nakipatang iti lay-out artist.
Nagtarusen daytoy iti siledna tapno ti met bitlana inton agsasangoda a kandidato ti rinugianna nga isurat. Awan dadanaganna no panagbitla ti pagpapatangan ta laklakaenna la nga iyablat aglalo no medyo napaayusanen iti arak ti karabukobna. Nagmalem a binalabalana ti platapormana. Napanunotna a kasapulan a naidumduma. Daytay umuna pay laeng a basa agrehistron iti utek dagiti botante.
Umuna nga aldaw ti kampania. Sinapa ni Antokoy ti nagriing tapno ibitinna ti tarpaulin a nakailanadan ti naganna ket ti tagline-na tapno malaglagipto dagiti tao inton aldaw ti botos. Idi naisab-itna, sinirigna ket naglawa ti isemna a nangbasa.
Idi napnek, simreken ni Antokoy iti inaladanda ket nagsaganan nga agturong iti plasa ti barangay. Apagpagisu a nalpasen nga agsarita ti maikaduapulo ket lima ken maudi a para kagawad idi makadanon iti plasa. Nagyan pay laeng iti baba ti entablado tapno denggenna ti bitla ti agdama a kapitan. Makais-isem daytoy a nangbasa iti tagline ti kabalubalna a Bente Kuatro Oras a Madadaan nga Agserbi.
“Kasla la di ammo ti tao met no kasano ti karigat nga asitgan daytoy a tao. Uraymo la ungtan ta babaunem, Kap, no dina mailimed nga addaka iti siledmo no kasdiay a dimo kursunada ti sumango,” intanabutobna. Dina la ket ngarud naaw-awatan ti kaaduan a sinasao ti kapitan, ket sa la simmangpet ti nagballog a panunotna idi agpapalakpak dagiti tattao iti panagtunged ti bitla. Winagwagna ti ulona ket inurayna a maiyawag ti naganna.
“Ita kakabsat, intayo met denggen ti panagsarita ti sumango a para kapitan, ayabantayo ditoy entablado ni Jose “Antokoy” Madriaga, Jr.!”
Nagin-inayad a nagpasango ni Antokoy. Inngatona dagiti dua imana ket inwagisna kadagiti naitallaong. Pinatitna ti ungto ti mikropono sana pinuyotan tapno penkenna no silulukat met laeng daytoy.
“Naimbag nga orasyo appo a kabaranggayak ditoy Aspirante. Siak ni Jose Mardriaga, Jr. wenno Antokoy nga umay mangipresentar ti bagina kadakayo. Kakabsat, ammok a dehadoak iti daytoy a balubal ta kasangotayo ni Apo Little Mayor, este, ABC President.” inkanayonna a pinarimriman ti kabalubalna a makial-alamano kadagiti babbaket iti maysa a paset ti plasa. “Ngem no ikkandak iti gundaway nga agtugaw kas kapitan ti barangay, ikarigatakto nga aramiden ti maysa a banag a saan a nasolbar ni Apo Kapitan idi isuna ti mangidaulo iti electric cooperative ti probinsia ken uray ita ta isuna ti mangidaulo iti barangay ken kadagiti amin a kapitan. Daytoy ket ti kanayon a panagawan ti kuriente aglalo no iti tiempo ti kalgaw. Appo a kabaranggayan, no pagasatendak nga agtakem kas kapitan, ilungalongko ti pannakapaadda ti Committee on Energy. Ket kangrunaanto a proyektotayo iti daytoy a komite ti pannakapaadda iti makina a makabael a mamagsilaw iti amin a balbalay iti barangay tapno awan problema no agawan ti suplay ti kuriente,” Naglamuyot ngem sarkastiko iti panangisawangna ti nagan ti electric cooperative. “Isapulantayo iti pundo ket ti pagkuranganna, iyarungaingtayonto iti goberadortayo tapno tulongannatayo a mangpaadda iti kasapulantayo. Tumulongakto a mangdisenio iti makina nga usarentayo no tiempo ti brown-out. Kasta met a maki-coordinate-tayo iti Committee on Peace and Order ta amin nga agbasol kas kadagiti natokhang, agriaw a mabartek, agaapa nga agkakabsat kada agaassawa, dagitay mannibrong, nasukalan a nagibleng iti sand dunes, ken dadduma pay ket mailista ti naganda. Mapaayabanda no agawan kuriente ta aggigiddanda a mangpedal kadagiti bisikleta a naikonnektar iti makina a mangparnuay iti kuriente. Isu nga ibutosyo ‘toy nanumo a kabsatyo, Jose “Antokoy” Madriaga, Jr. a para kapitan! I-KNOCK OUT TI BROWN OUT!” Dagus nga inukradna ti bassit a version ti tarpaulinna ket naibaskag ti platapormana.
Napigsa a sipsipat ti insungbat dagiti naitallaong kalpasan a nabasada ti linaon ti tarpaulin ni Antokoy. Kasta unay met ti wagisna a kunam la no sunggo a napagustuan. Ngem uray la nagmaga ti karabukobna idi agpukkaw ni Ariong a lider dagiti mangnginum.
“Mangipatakderkan iti stainless, Apo Antokoy!” inyiriagna.
“Masapul pay a, nga adda sidecar-na,” impasaruno dagiti pasurotna a paragpagan.
Kinaut ni Antokoy ti bulsana ngem ‘tay la rutrot a bente pesos ti kargana. Naglagaw ta maamirisna a kasapulan a mapaayusan dagiti botante tapno nasaysayudto ti panangikur-itda iti naganna inton kaaldawan iti eleksion. Ania ngarud, inyal-aludoynan ti nagna agingga a nakaadayon iti plasa. Kapilitan nga iruar ‘tay sangkabassit nga urnongna iti Rural Bank of Cabungawan tapno isu ti usarenna a pagpainum, inton rugianna ti magmagna a mapan mamalaybalay.
Nalpasen ti bilangan ti botos ket uray pay pagbalinem a taymis tri ti nabotosna, saanto latta nga umabot iti kabalubalna nga agdama a kapitan. Kasla saanen a makatakder iti nagtugawanna ni Antokoy ta mapanunotnan a nagpukawen a kasla asuk ti kuarta a nagrigrigatanna nga inurnong bayat ti kaaddana iti trabaho a kas kaminero wenno maintenance aide. Inyaludaidnan iti nagawid.
Naimbag ta di naglusulos iti trabahona, no di ket agistambay koman. Namnamaenna metten ti kantiaw ni Baket Leona kenkuana apaman a sumangpet daytoy a napan nakitsismis kadagiti padana a babbaket. Ita, a maamirisnan nga awan mamaay ti kinalaingna iti padana a tao. Dakkel a kuarta ti masapul tapno mangabak iti eleksion. Gapu daytoy, dinan nagawidan ti nangitangad iti bote ti sammigel a teddana a nagiwaras idi madama iti kampania. Idi simmippiten ti espiritu ti arak, inruginan ti agbeddabeddal a panagdaniwna bayat a nakadata, nakakayang ken nagunnat dagiti takiagna iti papag iti sirok ti mangga nga ayanna. Ngumanakngak ti asona a managan iti Chi, a nalabit nga agrungrungiit met iti beddal a panangibalikas ni Antokoy kadagiti binatog ti daniwna:
Gapu ta inawatmo ta papel a pagpagilap/ Dimon namnamaen a ti masakbayam nasilap/ Dagita imam dagus a nagpalakpak/ Idi maipaarikap ta bimmalitok a pirak/ Dikanto koma ngarud agrekreklamo/ No agtinnagkanto a lalolamo/ Anusamto ‘ta naisupot nga inda ipadigo/ Kasukat ta nadidigra a biagmo/ Ala, nanamem ta espiritu ti marka demonio/ Nga ipatakder ni Apo kandidato/ Ngem amluyemto manen ta subsobmo/ No didakan am-ammo dagita impatugawmo/ Mausawanka koma metten, Lakay Pedro/ Dimon iyuray nga agtinnag a kanser, sakit ti barrio/ Ti diperensia adda dita utekmo/ Ta sinikbabmo ti appan dagiti manglimlimo
Ket gapu ta agtayyeken ti panagkitana, in-inut nga inkidemnan dagiti bullad a matana. Kalpasan ti sumagmamano a kanito, dagitin napipigsa nga urok ni Antokoy ti mangngeg dagiti lumabas iti naguldaganna a sirok ti manga. Pinanawan metten ti asona a ni Chi, ta dinan kabaelan ti naingel a sang-aw ti nabartek.
(Naipablaak iti Tawid News magasin idi Hunio 25, 2018)
You must be logged in to post a comment.